Φωτογραφίζοντας τα προβλήματα

 

Ο εφησυχασμός στις μέρες μας υπερισχύει παντού. Είναι η μόνιμη κατάσταση στην όποια βρισκόμαστε οι περισσότεροι.  Ίσως γιατί δεν μας ενδιαφέρει η κοινωνία στην οποία ζούμε, ο συνάνθρωπος και τα προβλήματα που οι ίδιοι δημιουργούμε. Οπότε, οι παρωπίδες είναι καλά τοποθετημένες, ένα σκόνταμμα δεν είναι αρκετό για να μας ταρακουνήσει και λίγο νερό δεν μας ξυπνάει τελικά.

Τα προσωπικά προβλήματα ποικίλουν, αλλά αυτό δεν είναι πρωτοφανές φαινόμενο, είναι γνωστό χρόνια τώρα. Ο άνθρωπος αφοσιώνεται μόνο σε πράγματα που τον κάνουν ευτυχισμένο, με αποτέλεσμα να μοιάζει αδιάφορος, απομονωμένος και να έχει το κεφάλι του ήσυχο για τα θέματα της κοινωνίας. Τέτοιου είδους πράξεις αλλάζουν συνήθειες, συμπεριφορές και κάνουν τον κόσμο μας να μοιάζει ξένος.

Πρόσφατα στο διαδίκτυο αντίκρισα κάτι αλλόκοτο για τα μέχρι τώρα δεδομένα. Υπήρχαν δύο φωτογραφίες, με πρωταγωνιστή ένα μικρό παιδάκι. Στη μία φωτογραφία, τον συνόδευε στο σχολείο ο γονιός ενώ στη δεύτερη ο δικηγόρος του. Όλοι γνωρίζουμε ότι μία εικόνα είναι ίση με χίλιες λέξεις, αυτό όμως που δεν γνώριζα ήταν πόση δύναμη μπορεί να έχει μία εικόνα.

Σίγουρα αυτή η φωτογραφία κατέρριπτε κάθε τι παραδοσιακό. Μια κοινή, αναλλοίωτη στο χρόνο συνήθεια, που παρείχε ασφάλεια, αγάπη και σιγουριά. Οι νέες όμως τακτικές που υιοθετούνται, τα καινούρια προβλήματα που έρχονται στο προσκήνιο, η λοιδορία, το bullying, τα πρότυπα των μικρών μας φίλων και χίλια δύο άλλα, παρέχουν πρόσφορο έδαφος για ριζικές αλλαγές.

Ως ζητήματα τα παραπάνω, όταν απλώς περιγράφονται κεντρίζουν για λίγο το ενδιαφέρον, όταν συμβαίνουν δίπλα μας τα επικρίνουμε και όταν πια χτυπήσουν την πόρτα μας σιωπούμε. Έτσι, η παρουσία ενός δικηγόρου ίσως αναζωπυρώσει κάποιο φόβο, επουλώσει το τραύμα και παραδειγματίσει.

Συμπερασματικά, μπορεί να ήταν καλύτερο τα προβλήματα, τα συνταρακτικά γεγονότα πρώτα να τα φωτογραφίζουμε, ύστερα να τα κυκλοφορούμε σαν φέιγ βολάν  και όταν θα αρχίσουν να απασχολούν σοβαρά και να συζητιούνται έντονα να τα ‘’βάζουμε’’ στο τραπέζι και να αναζητάμε λύσεις. Είναι και αυτή μια προσέγγιση.

Της Σταματίας Γκαραλιάκου

Η δύναμη της τέχνης

 

Τι πιο όμορφο από το να επικοινωνείς, να περνάς μηνύματα και να δημιουργείς ιδέες μέσα από σύμβολα και ζωγραφιές. Από αρχαιοτάτων χρόνων έως σήμερα, από την παιδική ηλικία έως εκεί που αντέχει το χέρι, από τις τοιχογραφίες στο graffiti και στα έργα τέχνης. Αυτή είναι η οπτική επικοινωνία, δεν σβήνει, πάντα έχει και θα έχει να αναμεταδώσει κάτι. Να γραφεί στα πετρώματα και στις σπηλιές και αργότερα να αναπτυχθεί και να αποτυπωθεί σε κάθε λογής υλικό.

Η οπτική επικοινωνία είναι αποτελεσματική, επειδή οι εικόνες που χρησιμοποιεί ξεπερνούν τα εμπόδια που τίθενται από τη γλώσσα και έτσι λειτουργούν αμεσότερα και ταχύτερα ειδικά σε έναν κόσμο, όπως είναι ο δικός μας, όπου και τα δύο αυτά στοιχεία παίζουν καταλυτικό ρόλο.*

Δεν χρειάζεται να είσαι μορφωμένος ή να έχεις σπουδάσει αποκλειστικά την τέχνη και την επικοινωνία για να καταλάβεις τα μηνύματά της. Η γέννηση συναισθημάτων και σκέψεων που δημιουργεί, είναι αρκετά ώστε να αντιληφθείς το μήνυμα και να ανταποκριθείς.

Ωστόσο, η νέα μορφή παραστάσεων, που συναντάμε συχνά στους δρόμους, στους τοίχους, στα κτίρια, το graffiti δηλαδή, μπορεί να ήρθε για να μείνει, δημιουργεί όμως διφορούμενες αντιδράσεις. Κάποιοι το θεωρούν βανδαλισμό, καθώς το συνδέουν με το χιπ χοπ και τη φιλοσοφία του. Άλλοι πάλι τάσσονται υπέρ του και το συμπεριλαμβάνουν στα έργα τέχνης. Αφού μπορεί να σταθεί μόνο του, να ομορφύνει και τον πιο παραμελημένο χώρο και να προσφέρει μία ανάσα φρεσκάδας, ειδικά στις μεγαλουπόλεις όπου επικρατούν ξέφρενοι ρυθμοί ζωής. Μια ματιά και η εναλλαγή συναισθημάτων είναι εμφανής.

Το ίδιο συμβαίνει και με το graffiti στο γενικό νοσοκομείο Γρεβενών. Όσο αισιόδοξος και αν είσαι, όταν βρίσκεσαι έξω από ένα νοσοκομείο, συναισθήματα άγχους, φόβου και στεναχώριας σε κυριεύουν. Το graffiti ήρθε για να αλλάξει όσο μπορεί αυτό το μοτίβο. Ζωγραφισμένο με το μπλε της ελπίδας και το άσπρο που εκπέμπει συνήθως μια θετική αύρα, περνάει συναισθήματα αλληλεγγύης και ανθρωπιάς. Ενώ το έργο γιατρών και νοσηλευτών, στη δύσκολη εποχή που διανύουμε, αποτυπώνεται στη δύναμη της εκπνοής που διαπερνά τη μάσκα και σκορπά τα ανθάκια των δανδελίων, ως ένδειξη νίκης, αγάπης και ελπίδας στον κόσμο.

Της Σταματίας Γκαραλιάκου

*Βαγγέλης Χατζηθεοδώρου: Διαχείριση σχεδιασμού στην οπτική επικοινωνία